Stemstoornissen

Stemstoornissen:

Een stemstoornis is een aandoening van de stem of het stemapparaat, met als gevolg afwijkingen in de klank, de omvang en het volume van de stem. Bij patiënten met een stemstoornis is het stemgeluid hees, schor, te hoog, te laag, te zacht of te luid of de stem valt weg of slaat over. Veel of lang praten lukt meestal niet en zingen helemaal niet. Er kan sprake zijn van keelpijn, keelschrapen, hoesten en een vermoeid gevoel in de keel. Ook kunnen er klachten zijn met betrekking tot de ademhaling. Als iemand gedurende enkele dagen wat hees is, kan dat normaal zijn. Duurt de heesheid langer dan twee à drie weken, dan is ingrijpen gewenst. Wanneer de huisarts een functionele (niet organische) oorzaak vermoedt, kan hij de patiënt verwijzen naar een logopedist voor onderzoek en behandeling.

Stemstoornissen zijn als volgt in te delen:

• Organische stemstoornissen: de NKO- arts stelt een letsel vast ter hoogte van de stemplooien.
  • Primair organische stemstoornissen door uiteenlopende inwendige en uitwendige oorzaken.
    Bijvoorbeeld: endocriene veranderingen, larynxtumor en stembandverlamming.
  • Secundair organische stemstoornissen door weefselstructuurveranderingen ten gevolge van verkeerd stemgebruik, overbelasting of stemmisbruik. Bijvoorbeeld: stembandknobbeltjes, chronische hyperplastische laryngitis en stembandoedeem.
• Functionele stemstoornissen: het stemorgaan is in orde, maar wordt verkeerd gebruikt, misbruikt of overbelast. Als het gebruik te lang en/of te veel voorkomt, kan het stemorgaan beschadigen en kan er een organische verandering plaatsvinden.

Stemtraining is een begrip dat voorbehouden is voor het verbeteren van normale stemmen (zonder pathologie). Het begrip stemtherapie anderzijds verwijst naar de therapeutische mogelijkheden waarover logopedisten beschikken om pathologische stemmen te verbeteren.

Stemtraining heeft meer te maken met het optimaliseren, verbeteren en ontwikkelen van een stem voor specifieke (professionele) doeleinden. Stemtherapie heeft vooral te maken met ‘genezen’ van een pathologische conditie. In de praktijk zie je dat methodes voor stemtraining en stemtherapie niet steeds afzonderlijk voorkomen. Het uiteindelijke doel is altijd een betere stem. Stemtherapeuten proberen door middel van oefeningen de stemkwaliteit te verbeteren.